“Ik geloof heilig dat de beslechting van zaken via arbitrage de toekomst is”, aldus Niek Peters. Naast een dagelijkse praktijk als advocaat en arbiter, het geven van lessen over internationale handelsarbitrage aan de Rijksuniversiteit Groningen is Niek Peters ook aangesloten als arbiter bij TAMI. Wij zijn aldus benieuwd naar de visie van Niek op arbitrage.
“Wellicht is mijn mening wat gekleurd”, begint Niek, maar toch maakt hij meteen een duidelijk statement: “Ik geloof heilig dat de beslechting van zaken via arbitrage de toekomst is”.
Rechtspraak onder druk
De rechtspraak in Nederland komt namelijk steeds verder onder druk te staan. Er zijn steeds meer (ingewikkelde) zaken maar niet meer rechters. Als gevolg van COVID-19 wordt ook nog eens een toename van geschillen verwacht. Dat zorgt ervoor dat de gerechten naar alle waarschijnlijkheid nog meer zaken moeten verwerken, met als gevolg nog langere doorlooptijden. Daarbij wordt op de rechten van partijen beknot. Zo wordt de zittingstijd steeds meer beperkt en is het recht op pleidooi zelfs afgeschaft.
Minder in beton gegoten
Arbitrage is dan een aantrekkelijk alternatief. De procedures zijn minder in beton gegoten zodat partijen meer ruimte hebben om de procedure (in overleg met arbiters) zelf vorm te geven. Ook hebben partijen nog steeds het recht op pleidooi en kunnen uitgebreide zittingen plaatsvinden. Bovendien kunnen procedures sneller worden afgedaan dan bij de rechter, waar elke zaak toch min of meer volgens een vast stramien verloopt en waar het vaak alleen al lang duurt voordat een zitting wordt ingepland. Ook vanwege andere voordelen is arbitrage interessant.
Laagdrempelig, snel, efficiënt en effectief
Als ik kijk vanuit mijn specialisme dan beoogt TAMI een laagdrempelige, efficiënte en effectieve manier van geschillenbeslechting aan te bieden. Bij TAMI geldt er ook het grote voordeel dat het maximale kostenplaatje in beginsel duidelijk is, zo kom je niet snel voor onaangename verrassingen te staan.
Specialistische kennis
Een ander voordeel van arbitrage ten opzichte van overheidsrechtspraak is dat arbiters met specifieke kennis kunnen worden benoemd en die arbiters behoeven niet per se jurist te zijn. Zo treed ik met regelmaat op in energie-, construction- en engineeringgeschillen, bijvoorbeeld over (de bouw van) windparken, zonnepanelen, machines en fabrieken. Het is van belang dat de mediators en arbiters aangesloten bij TAMI gevoel hebben voor techniek en bepaalde kennis meebrengen. Arbiters moeten wat dat betreft ook eerlijk naar zichzelf durven zijn. Zelf zou ik nooit een zaak doen waarvan ik bij voorbaat al denk ‘hier ga ik niks van snappen’. Al moet ik er ook bij zeggen dat een zaak zich op een bepaalde manier kan ontwikkelen. Dat is aan het begin van een arbitrage niet altijd in te schatten. Zo kan een zaak die op het eerste gezicht bijvoorbeeld betrekkelijk rechttoe-rechtaan lijkt toch een hele andere wending krijgen.
Knopen doorhakken
Als arbiter een knoop doorhakken wie er gelijk heeft, kan weleens een uitdaging zijn, vooral als een van de partijen een argument laat liggen. Dat valt me dan op vanuit mijn rol als advocaat, maar als arbiter ben ik in beginsel gebonden aan de rechtsstrijd van partijen. Ik vind het dan zonde als een partij er niet alles heeft uitgehaald. Als er daarentegen een goed debat is geweest (waar partijen scherp op de inhoud hebben gedebatteerd) is het wijzen van een vonnis in de regel betrekkelijk eenvoudig.”
Meer weten?
Wilt u meer weten over arbitrage van TAMI? Klik hier.