Met meer dan 40 jaar ervaring in de technische industrie kan Simon Bambach beschouwd worden als een man die de techniek kent en draagt en een ambassadeur is voor de industrie. Nu hij een rol speelt bij TAMI zijn we benieuwd naar zijn visie op mediation en arbitrage in de technische sector.
“Ik spreek uit ervaring als ik zeg dat sommige geschillen voor de rechter zijn gekomen, waar we behoorlijke penalty’s voor hebben gekregen en waar mediation had kunnen helpen. Dat had ons onder andere veel geld bespaard. Voor een initiatief als TAMI is er dan ook zeker plek. In een juridische procedure krijg je te maken met rechters die niet op de hoogte zijn van technologie en voor wie de standpunten zwart-wit uiteen worden gezet. Voor een rechter is het lastig om in de techniek te duiken, daar is hij namelijk niet voor opgeleid. Hij heeft dan de keus op basis van zijn gevoel te oordelen of op basis van de input van de specialisten, die de verschillen juist uitvergroten. Het biedt het tegenovergestelde van wat je graag zou willen: dat partijen naar elkaar worden toegebracht. Het is namelijk niet zwart of wit. TAMI biedt de gelegenheid voor partijen elkaar te vinden in het grijze gebied.
Andere interpretatie van dezelfde werkelijkheid
Ik kan me zo voorstellen dat zeker de High Tech System industrie baat en behoefte heeft aan een instituut als TAMI. Waar je tegen aanloopt is dat bijvoorbeeld engineeringbedrijven iets creëren dat vervolgens wordt gemaakt door een maakbedrijf. En dan werkt het niet. Ligt het dan aan het ontwerp of aan het maken? Dan wordt er al gauw een setting gecreëerd waarin iedereen schuilt uit vrees voor claims en naar elkaar wijst. Terwijl het dan juist zo belangrijk is goed met elkaar te communiceren. Als je in zo’n situatie partijen bij elkaar kunt brengen, wordt het probleem al in een vroeg stadium in de kiem gesmoord. Dan hoeft het helemaal niet uit te lopen op juridische procedures. Dat faciliteren is heel belangrijk. Dat kan wanneer je als mediator kennis hebt van hoe processen werken en de techneuten hierin kunt begeleiden. Het draait dus echt om mediators en arbiters die de juiste taal spreken. Daarbij is een stuk ervaring onmisbaar, je moet zelf met dat bijltje hebben gehakt. De juridische kant is minder wezenlijk, sterker nog, die moet worden vermeden want daarmee stap je in diezelfde valkuil. Het gaat om het oplossingsgericht werken. Het zit hem in het overbruggen van verschillen in opvatting en achtergrond. Vaak is een andere interpretatie van dezelfde werkelijkheid de crux. Die gezamenlijke basis en dat draagvlak creëren, daar gaat het om. Als je dat kunt vertalen, dan los je negen van de tien problemen op.
Contract biedt als eerste remedie mediation
Mediation of arbitrage is niet de meest vanzelfsprekende gang om te maken. In mijn leven heb ik behoorlijk wat contracten gezien. Vaak wordt als eerste remedie voor een geschil de rechtbank gegeven en niet mediation. Het kan zijn dat voor veel mensen mediation niet voldoende credibility heeft. Ze denken dat het lang duurt of dat je uiteindelijk toch voor de rechter staat. Maar als er een goede optie is waar je werkt met professionele mediators met verstand van zaken tegenover een rechter, dan zou de mediator een logische keus zijn. TAMI biedt een goed alternatief. Ik vind dat in contracten mediation standaard als optie zou moeten worden meegegeven.
Mediators met blauwe plekken
Voor mediators is het belangrijk dat ze ervaring hebben in het vakgebied, over veel mensenkennis beschikken, openstaan voor emoties en zelf blauwe plekken hebben opgelopen. Soft skills zijn hierin dus heel belangrijk, want een hele hoop kan niet over de technische as worden opgelost. Vaak zijn technische mensen digitale mensen en overtuigd van hun eigen gelijk. Credibility is dus belangrijk voordat ze autoriteit aanvaarden van een ander op technisch gebied. Maar in staat zijn om mensen bij elkaar te brengen en de nadruk te leggen op de competenties van de bretrokken partijen om samen tot een oplossing te komen is veruit het belangrijkst. Want uiteindelijk moeten ze het toch samen doen. Dit zorgt ervoor dat de partijen gemotiveerd zijn. Dat kun je niet afdwingen met een zwarte toga en een witte bef.”